Dr. Semir Osmanagić

MISTERIOZNI PODZEMNI GRADOVI KAPADOKIJE

Kapadokija (Cappadocia) je region u centralnoj Turskoj, u istočnoj Anadoliji, površine 400x250 km. U posljednih pet hiljada godina regionom su vladali Hititi, Lidijci, Frigijci, Perzijanci, Grci i Rimljani. Od četvrtog stoljeća ranokršćanska prisutnost je evidentna.

Sredinom XX stoljeća počinje značajnije istraživanje fenomena podzemnih gradova Kapadokije. Otkriveno ih je 200 s barem dva podzemna nivoa, od čega je 36 s više od tri nivoa ispod zemlje. Od 1970-ih počinje period zaštite ovih gradova od kojih su dva pod UNESCO-m: Derenkuyu i Kaymakli.

U prijavi UNESCO-u, tursko Ministarstvo kulture navodi da su ovi gradovi najvjerovatnije plod gradnje Frigijaca prije 2.800 godina, a u svrhu skrivanja i zaštite od neprijatelja. Vodiči na terenu daju i drugačije verzije: od toga da su graditelji ranokršćani koji su se sklanjali ispred Rimljana prije gotovo dvije hiljade godina ili verzije da su graditelji Hititi, koji su najstarija u nizu poznatih civilizacija.

Klima u Kapadokiji je kontinentalna: suha i vrlo topla ljeta, i hladne i snježne zime. Zbog nekoliko većih vulkana, materijal u okolini je relativno mekani tufu i tvrđi bazalt.

Podzemni gradovi se sastoje od niza manjih i većih prostorija, prolaza te vertikalnih ventilacijskih otvora. U prostorijama su udubljenja na zidu različitih dimenzija. Pojedini nivoi su povezani vrlo uskim i niskim tunelima. Na ulazu u ove prolaze nalaze se kružni kameni blokovi kojima su tuneli zatvarani iznutra.

Prema zvaničnom tumačenju, ovi prostori su imali svrhu skrovišta za veće zajednice ljudi, čak do 20.000. Pojedine prostore su nazvali ”konjušnica”, “crkva”, “manastir”, “kuhinja”, “kapela”, “ostava”, “štala”, “vinarija”, “uljara” itd.

Navodi se u publikacijama da su se zajednice sklanjale u ove podzemne gradove na periode od po nekoliko mjeseci. Tokom Bizantijskog perioda (V-X stoljeće) čini se da su ulazni prostori proširivani i da su služili kao skrovišta.

Grad Derenkuyu je slučajno pronađen 1963. kada je stanovnik u toj oblasti iza zida kuće pronašao ulaz u podzemni tunel. Slično se dešavalo i s ostalim gradovima.

Dva najznačajnija grada Derenkuyu i Kaymakli spojeni su tunelom dužine osam km. Veza je uspostavljena između drugog podzemnog nivoa u Derenkuyu i četvrtog nivoa u Kaymakli. Dimenzije tunela su 2x2 metra i to je najduži podzemni tunel u Turskoj za koji se zasada zna.

Derenkuyu ima devet nivoa ispod zemlje od čega je sedam otvoreno za javnost. Dubina je određena na osnovu vertikalnog ventilacijskog otvora. Kaymakli je, koliko je poznato, najdublji grad i ima trinaest nivoa, od kojih je samo pet otvoreno za javnost. Dubina ventilacijskog otvora je 95 metara i može se osjetiti kontinuiran protok hladnog zraka. U tunelima je prije četiri godine postavljeno električno osvjetljenje.

Tatlarin je podzemni grad izvan uobičajenih turističkih ruta. Ulaz je pri vrhu visoravni u čijoj blizini su brojne vještački izdubljene prostorije. Među njima je i prostor koji je korišten kao grčka pravoslavna crkvica u XI stoljeću. Tatlarin je nedovoljno istražen, ali se zna da ima najmanje tri nivoa. Najdonji nivo ima tunel koji se pruža 1,3 km i spaja se sa susjednim podzemnim gradom, odakle vodi novi tunel prema obližnjem brdu.

Visina ovog tunela pada od početnog jednog metra na manje od pola metra, tako da se većim dijelom tunela mora puzati.

U objašnjenju svrhe ovih prostora govori se o “tamnici”, “groblju”, “kuhinji” i sl. Ovo je jedini podzemni grad koji ima nekoliko prostora koji su korišteni kao toalet.

Podzemni gradovi su velika turistička atrakcija koja godišnje privlači milionske posjete turista. Uz podzemne građevine, tu su i “dimnjaci”, prirodne kamene formacije s izbušenim prostorima u kojima se već stoljećima stanuje; zatim “gljive” ili kamene formacije s vulkanskim blokovima na vrhu uzvišenja; “Plava dolina” s, kako se tvrdi, najljepšim zalaskom sunca na Planeti; vožnje balonima i sl.

Nakon posjete “podzemnim gradovima” moji zaključci su slijedeći:

-          Ne postoji naučno objašnjenje starosti podzemnih građevina

-          Nema prihvatljivog objašnjenja originalnih graditelja ovih podzemnih kompleksa

-          Broj i dimenzije podzemnih građevina su nepoznate

-          Svrha originalnih konstrukcija je nepoznata

-          Tehnologija gradnje je nepoznata

-          Inžinjerska znanja i poznavanje strukturne stabilnosti graditelja su bila zavidna

-          U podzemnim građevinama postoji dobra opskrba zrakom

-          Nema izvora vode, životno važnog elementa za čovjeka

-          Nema odvodnih tunela za kanalizaciju

-          Prostori nisu originalno predviđeni za duže zadržavanje većeg broja ljudi

-          Visina tavanica u većini prostorija nije predviđena za boravak ljudi

-          “Krunski dokaz” arheolozima da prostor na sedmom podzemnom nivou na lokaciji Derenkuyu nazovu “crkvom” je postojanje dva široka tunela koja se sijeku pod uglom od 90 stepeni i “formiraju križ”. Nikakvog stvarnog dokaza u prilog tvrdnji o “crkvi” nema

-          Pokušaj arheologa da prostorijama daju svrhu nazivajući ih “kuhinjama”, “kapelama” ili “štalama” nema veze s originalnom svrhom

-          Pojedine prostorije imaju pravilnu orijentaciju sjever-jug

-          S obzirom na vulkanski materijal stotinjak metara debelih  slojeva, logično je zaključiti da ispod njega postoje dragocjeni minerali (maskovit i dr.), energetski potentni i provodljvi

-          Duboki podzemni vodeni tokovi su prisutni prema nalazima geologa u ovom području

-          Tri uzvišenja na Kapadokiji imaju isti radijus od po 130 m, a udaljenost između dvanaest uzvišenja je identična po 1,1 km što upućuje na elemente sakralne geometrije

Za određivanje svrhe ovih podzemnih građevina potrebno je izvršiti snimanja energetskih fenomena i vršiti geološka sondažna bušenja da bi se utvrdilo koji su minerali ispod ovih gradova. Za određivanje starosti originalnih graditelja treba ići u prethodne civilizacijske cikluse prije kraja zadnjeg Ledenog doba. Nešto istočniji Gobekli Tepe, sa starošću megalitnih krugova od više od 12.000 godina, je dobar putokaz i za Kapadokiju.